VÀI LỜI CHIA SẺ VỀ SÁCH SELF-HELP
Mình là người đọc sách, khá nhiều sách và nhiều thể loại, gần đây mình thấy có nhiều quan điểm kiểu anti self-help nên mình muốn chia sẻ một số quan điểm từ trải nghiệm cá nhân của mình để các bạn có cái nhìn khách quan hơn về dòng sách này (và sách nói chung).
SÁCH SELF-HELP LÀ GÌ ?
Tại sao nó lại là Self-help mà không phải phải Book-Help Author-Helf, God-Help…
Cái tên nó đã nói lên tất cả. Sự giúp đỡ (Help) ở đây là từ CHÍNH BẢN THÂN BẠN (Self).
Sách chỉ đường cho bạn, hướng dẫn cho bạn, người đi trên con đường đó là bạn.
- Cùng 1 con đường, có người đi hết, có người vài bước đã bỏ, vậy thì lỗi lầm là do con đường chăng?
- Cùng 1 hướng dẫn, có người làm được, có người không làm được, vậy thì lỗi lầm ở hướng dẫn chăng?
Khi người ta làm rơi chìa khóa xuống 1 cái lỗ, thò tay xuống không lấy lên được, thì chẳng mấy ai trách tay mình ngắn, họ chỉ trách do lỗ quá sâu. Chỉ là đổ lỗi cho ngoại cảnh mà thôi.
ĐỌC SÁCH SELF-HELP VÔ TÁC DỤNG?
Một ví dụ đơn giản, bạn đã học môn Toán trong suốt 12 năm đi học, vậy bạn có giỏi Toán không? – Chưa chắc!
Trong cái thời đại “Mì ăn liền” này ai cũng muốn những thứ có thành quả ngay, và thiếu kiên nhẫn với những thứ thành quả cần phải có thời gian, hoặc cần phải tốn công tốn sức. Người ta đọc qua 1 cuốn sách và dễ dàng phán xét nó dù chưa hề dành thời gian để thực hành nó.
- Có phải ai đọc sách bóng đá của Ronaldo xong cũng đá bóng như Ronaldo?
- Ai đọc sách toán của Ngô Bảo Châu xong cũng giải toán như Ngô Bảo Châu?
- Ai đọc sách của Richard Branson cũng giàu như Richard Branson?
Có thể với 1 số ít cá nhân nào đó, họ sẽ giỏi hơn cả tác giả, còn với đa số sẽ không thể được như thế. Nhưng chắc chắn, khi bạn đọc và hiểu phần nào, bạn sẽ giỏi hơn chính mình trước đó.
Còn nếu bạn đọc sách mà vẫn không thấy hiệu quả? Nên xem lại bản thân mình.
Cá nhân mình là người đi dạy, nhiều khi tôi hướng dẫn bài tập và “chỉ tận tay” cho các em sinh viên, vậy mà vẫn có người không làm được, phải làm đi làm lại nhiều lần. Nói gì đến người chưa làm đã kết luận “Không hiệu quả.”
Phật giáo có một câu chuyện :
Một hôm nhà thơ Bạch Cư Dị hỏi thiền sư Đạo Lâm:
– Xin hỏi thiền sư, thế nào là Phật pháp đại ý?
Thiền sư Đạo Lâm đáp:
– Không làm việc ác, tích cực hành thiện.
Bạch Cư Dị nghe vậy, cứ tưởng thiền sư sẽ truyền giảng đạo lý cao siêu ai ngờ lại chỉ là nhưng lời tầm thường ấy. Bạc Cư Dị cảm thấy thất vọng, nói:
– Đạo lý ấy thì ngay cả đứa bé lên ba cũng biết rồi.
Thiền sư Đạo Lâm đáp trả:
– Tuy đứa trẻ lên ba cũng biết, nhưng người già tám mươi tuổi cũng chưa chắc đã thực hiện được…
Đúng vậy, chỉ 1 câu cực kỳ đơn giản như “Tránh làm điều ác, nên làm điều thiện” – Nhưng trên đời có BAO NHIÊU NGƯỜI LÀM ĐƯỢC ? Một câu thôi làm theo đã khó nói gì là cả 1 cuốn sách chắt lọc biết bao nhiêu lời khuyên bổ ích của người ta.
SÁCH TOÀN CHIÊU TRÒ, THỦ THUẬT?
Đúng, nó là chiêu trò, thủ thuật mà người ta đã rút tỉa ra từ kinh nghiệm cuộc sống. Nói chính xác hơn đó là những KỸ THUẬT SỐNG, và bởi vì chúng ta sống, nên chúng ta cần những kỹ thuật đó. Học ăn, học nói, học gói, học mở. Trên đời này có cái gì không cần phải học?
- Chẳng mấy ai khi sinh ra đã biết đọc, biết viết – thế nên chúng ta phải học đọc học biết
- Chẳng mấy ai khi sinh ra đã biết hát, biết nhảy – thế nên chúng ta phải học hát học nhảy
- Chẳng mấy ai khi sinh ra đã biết kinh doanh – thế nên chúng ta phải học kinh doanh
- Chẳng mấy ai khi sinh ra đã biết làm người – thế nên chúng ta phải học làm người
Ví dụ như cuốn sách Đắc Nhân Tâm, nhiều người nói rằng đó là những chiêu trò giả dối? Mình nghĩ người chê đều là những người sống khá ích kỷ. Vì sao?
Để mình giải thích :
Trong cuộc sống này, bạn không sống một mình, bạn phải sống và giao tiếp người khác.
Bản chất mỗi cuộc giao tiếp đều là một cuộc trao đổi, cho – nhận thứ gì đó : thông tin, tình cảm, …. nhưng thứ người này CHO chưa chắc là thứ người kia muốn NHẬN. Vì vậy ông bà xưa đã có câu “CỦA CHO không bằng CÁCH CHO”. “CỦA” thì bạn có đấy, nhưng cho làm sao cho đúng, cho khéo thì không đơn giản, phải HỌC về người ta, HỌC về cách cho. Còn nếu bạn chỉ muốn cho người ta thứ bạn muốn (thay vì thứ người ta thực sự cần), thì chỉ là con người ích kỷ, suy nghĩ 1 chiều.
- Một người họa sĩ muốn thể hiện ra đúng ý tưởng của mình phải trải qua không biết bao nhiêu năm rèn luyện kỹ thuật mới có thể điều khiển nét bút, màu sắc, hình khối theo ý mình.
- Một tác giả muốn viết 1 tiểu thuyết truyền tải được đúng thông điệp phải trải qua biết bao năm mài bút tìm cách thể hiện con chữ.
- Một kỹ sư làm ra một sản phẩm đúng như mình muốn phải trải qua biết bao năm trau dồi tay nghề để nắm được các thông số kỹ thuật, đặc tính sản phẩm.
Và bạn nghĩ xem, một con người muốn giao tiếp mà đối phương hiểu đúng ý mình, mình hiểu đúng ý đối phương; hoặc một con người muốn làm giàu, muốn self-help đúng với mong ước của mình thì chỉ cần đọc 1 cuốn sách là thay đổi NGAY LẬP TỨC sao?
Không đâu ! Bận phải thực hành theo sách cho đến khi nào bạn hiểu và làm chủ được những kiến thức mà tác giả đã chia sẻ.
Có nên đọc sách self-help không?
Quan trọng là bạn ĐỌC ĐỂ LÀM GÌ?
- Khi còn đi học, nếu bạn muốn học Toán giỏi hơn thì bạn làm gì? Bạn đi học thêm với cô giáo Toán.
- Muốn vẽ đẹp hơn bạn sẽ làm gì? Nhờ người vẽ đẹp hơn bạn hướng dẫn.
- Muốn chơi game giỏi hơn bạn làm gì? Chơi cùng những người có level giỏi hơn.
- Muốn rap đỉnh hơn? Bạn đi thi rap Việt để tiếp xúc với những người on top như Binz, Karik, Suboi,….
Cũng như thế, có nhiều tác giả sách là người đã thành thạo, xuất sắc trên con đường của họ và sách là kinh nghiệm mà họ chia sẻ lại cho những người đi sau. Bạn hãy lựa chọn những cuốn sách phù hợp với nhu cầu và mục tiêu của bạn, từ những tác giả đáng tin cậy.
Tại sao mình viết bài này?
Vì mình nghe rất nhiều người CHÊ BAI sách self-help ! Nhưng bao nhiêu người trong số đó đã thực sự hiểu và thực hành theo chỉ dẫn của tác giả?
Cá nhân mình đã đọc hàng nghìn cuốn sách (mình không nói quá đâu, chỉ chưa kiểm tra lại là chính xác là mấy nghìn thôi) nhưng nói ra thì xấu hổ. Mình làm theo được bao nhiêu cuốn? – Không được dù chỉ 1 cuốn, toàn đọc xong quăng đó. Nên khi mình chưa ứng dụng kiến thức đó, mình sẽ không kết luận nó là đúng hay sai. Nhưng với những kiến thức mà mình đã ứng dụng, mình thấy hoàn toàn ĐÚNG và HIỆU QUẢ.
Không thê phủ nhận là trên thị trường còn có những cuốn self-help thực sự dở, Nhưng ngay cả trong những cuốn dở đó, luôn có những thứ mà bạn học được (vd như dở như vậy mà in sách được là giỏi rồi), và khi ăn phải 1 món ăn dở, lần sau bạn có thể biết chọn món ăn ngon hơn.
CHÊ BAI thì rất dễ, nhưng HỌC HỎI thì rất khó. Mong các bạn luôn tìm được những điều để các bạn học hỏi ngay cả trong những việc mà bạn chê bai.
Group: Người đọc sách
Mình thấy tác giả viết bài tâm huyết quá, chắc là yêu sách lắm, nghĩ mà buồn , cả nhiều năm nay mình không đọc lấy một quyển sách, cảm ơn tác giả đã truyền cảm hứng đọc sách, mình sẽ đi mua 1 cuốn và đọc hihi
ad viết bài này m thấy rất tâm huyết, cùng là 1 ng đọc sách và còn rất nhiều điêu chưa hiểu rõ về nó, m hiểu đc phần nào suy nghĩ của ad, cảm ơn và mong b có thật nhiều chia sẻ hưu ích hơn nữa. Thank!