Tìm hiểu về Windows Page File và cách sử dụng hiệu quả

Windows sử dụng một tập tin được gọi là Page File để làm bộ nhớ ảo, lưu trữ các dữ liệu không thể chứa bởi bộ nhớ RAM khi nó đã đầy. Thông thường Windows có thể tự động điều chỉnh Page File sao cho phù hợp với tình trạng làm việc của hệ thống, tuy nhiên trong một số trường hợp bạn có thể tự tùy chỉnh Page File để tăng hiệu suất sử dụng của máy.

Có rất nhiều hiểu nhầm trong việc sử dụng Page File, một trong số đó là rất nhiều người nghĩ rằng Page File là một nguyên nhân làm chậm máy. Do khi máy tính lấy dữ liệu từ Page File sẽ chậm hơn rất nhiều so với lấy dữ liệu từ bộ nhớ RAM. Vì thế có nhiều người đã vô hiệu hóa Page File, nhưng sự thật là có một bộ nhớ ảo Page File giúp tăng hiệu suất sử dụng của máy hơn nhiều so với việc vô hiệu hóa nó.

Page File còn được biết đến như một tập tin trao đổi, một bộ nhớ ảo nằm trên ổ cứng của bạn. Mặc định đường dẫn của file này là C:\pagefile.sys, tuy nhiên để có thể nhìn thấy file này bạn sẽ phải bỏ tính năng ẩn các tập tin hệ thống cần bảo vệ.

Máy tính lưu trữ các tập tin, chương trình của bạn, và các dữ liệu khác mà bạn đang sử dụng trong bộ nhớ RAM (bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên) vì việc lấy dữ liệu từ bộ nhớ RAM nhanh hơn nhiều so với lấy từ một ổ đĩa cứng. Tất cả các công việc hiện tại bạn đang làm trên máy tính sẽ được lưu trữ trong bộ nhớ RAM. Ví dụ như bạn mở phần mềm FireFox, các tập tin dữ liệu từ phần mềm sẽ được lấy từ ổ đĩa cứng và chuyển vào bộ nhớ RAM, khi bạn xem một trang web, các dữ liệu từ trang web đó cũng được tải về và lưu trong bộ nhớ RAM.

Khi bộ nhớ RAM của bạn đã đầy, Windows sẽ chuyển một số dữ liệu từ bộ nhớ RAM trở lại ổ cứng, và lưu tạm nó trong Page File. Thay vì đưa các dữ liệu đó trở lại hoàn toàn ổ cứng, và sau này khi sử dụng lại lặp lại quá trình tìm kiếm và lấy dữ liệu từ ổ cứng. Các dữ liệu này được lưu tạm vào bộ nhớ ảo Page File, do đó Windows dễ dàng tìm đến và lấy các dữ liệu đó khi bạn cần sử dụng lại. Do đó có thể coi Page File như một bộ nhớ RAM ảo trên ổ cứng, và đương nhiên tốc độ sử dụng không thể nhanh bằng bộ nhớ RAM vật lý.

Với các máy tính cấu hình cao, các ứng dụng thông thường không thể dùng hết bộ nhớ RAM vật lý, do đó Page File tỏ ra khá vô dụng. Tuy nhiên với những máy tính cấu hình trung bình, bộ nhớ ảo Page File là cứu cánh mỗi khi chạy nhiều ứng dụng nặng làm đầy bộ nhớ RAM.

Rất nhiều người sử dụng máy tính nghĩ rằng vô hiệu hóa Page File giúp tăng hiệu suất làm việc của máy tính. Do họ nghĩ rằng, việc lấy dữ liệu từ Page File là chậm hơn bộ nhớ RAM (như đã nói ở trên) và kể cả khi bạn đủ bộ nhớ RAM, Windows vẫn sẽ lưu dữ liệu vào Page File, và làm chậm máy tính của bạn. Tuy nhiên điều này là không đúng.

Sự thật là Windows luôn ưu tiên việc lưu trữ dữ liệu trong bộ nhớ RAM, chỉ khi RAM đã quá tải thì các dữ liệu mới được lưu trữ vào Page File. Không có chuyện Windows vẫn lưu trữ dữ liệu vào Page File trong khi bộ nhớ RAM vẫn còn chỗ trống. Do đó việc vô hiệu hóa Page File không làm tăng hiệu suất như nhiều lời đồn đại, mà thay vào đó, nó có thể gây ra một vài rắc rồi với các máy tính cấu hình thấp.

Khi bạn chạy nhiều ứng dụng cùng lúc, bộ nhớ RAM có thể bị sử dụng hết, do đó Windows sẽ chuyển các dữ liệu trở lại hoàn toàn ổ cứng như lúc đầu nếu Page File đã bị vô hiệu hóa. Và khi bạn cần sử dụng các ứng dụng đó, Windows sẽ lại phải lấy các dữ liệu từ ổ cứng trở lại để sử dụng. Điều này sẽ làm giảm hiệu suất làm việc một cách đáng kể. Việc lấy dữ liệu từ Page File là chậm hơn so với bộ nhớ RAM, tuy nhiên vẫn còn nhanh hơn rất nhiều so với việc lấy dữ liệu từ vị trí ban đầu trong ổ cứng.

Do đó, không có lý do chính đáng nào để vô hiệu hóa Page File, cho dù bạn có một bộ nhớ RAM với dung lượng lớn hay chỉ là một mấy tính cấu hình thấp. Có chăng tác dụng của việc vô hiệu hóa Page File là đem lại cho bạn một lượng nhỏ không gian sử dụng của ổ đĩa cứng.

Thông thường Windows sẽ tự điều chỉnh việc sử dụng Page File sao cho phù hợp nhất, tuy nhiên bạn vẫn có thể tùy chỉnh các thiết lập Page File theo ý mình theo các bước sau.

– Vào Start, gõ Advanced System Settings, cửa sổ System Properties sẽ hiện ra.

– Trong tab Advanced, chọn Settings trong mục Performance.

– Tiếp tục chọn tab Advanced và chọn Change trong mục Virtual memory.

– Bạn sẽ thấy của sổ Virtual memory, với dấu tích trong ô Automatically manage paging file size,có nghĩa là Windows sẽ tự động điều chỉnh kích thước của Page File. Hãy bỏ dấu tích này để bạn có thể tự thiết lập lại Page File.

– Bạn có thể lựa chọn ổ đĩa cứng lưu dữ liệu của Page File. Điều này rất hữu ích nếu bạn có hai ổ đĩa, một được cài đặt hệ thống và các ứng dụng, một dùng để lưu trữ dữ liệu, thì việc lựa chọn ổ cứng lưu trữ dữ liệu sẽ làm tăng tốc độ khi sử dụng Page File. Tuy nhiên nếu bạn chỉ có một ổ đia cứng chia thành nhiều phân vùng, thì việc lựa chọn này không có tác dụng.

– Bên dưới bạn có thể lựa chọn kích thước dành cho Page File sử dụng, thông thường thiết lập sẽ là 1,5-2 lần dung lượng bộ nhớ RAM. Bạn cũng có thể điều chỉnh giảm đi nếu muốn tăng dung lương của ổ cứng thêm một ít.

Page File là bộ nhớ ảo trên ổ đĩa cứng, giúp lưu trữ tạm thời các dữ liệu khi bộ nhớ RAM đã đầy. Page File là một phần thiết yếu của Windows, mặc dù ít khi được sử dụng đến. Tuy nhiên điều quan trọng là nó sẵn sàng cho những trường hợp khi hệ thống sử dụng một lượng lớn bất thường của bộ nhớ RAM, đảm bảo hiệu suất hoạt động được tốt nhất.

Sử dụng Page File không làm giảm hiệu suất máy tính trong bất kỳ trường hợp nào. Tuy nhiên có một lưu ý rằng nếu liên tục phải sử dụng đến Page File, tuổi thọ của ổ cứng sẽ bị giảm đi khá nhiều. Do đó, bạn không nên quá phụ thuộc vào Page File, mà hãy sử dụng như một biện pháp dự phòng trong những trường hợp hệ thống đột ngột sử dụng quá nhiều bộ nhớ RAM. Hãy ưu tiên việc nâng cấp RAM để đảm bảo tốc độ máy tính luôn ổn định.