Kỹ sư mạng máy tính (Network Engineer) là một nghề HOT trong ngành Công nghệ thông tin, đồng thời cũng là con đường để bạn đi đến nghiên cứu bảo mật hệ thống. Thông thường, những người được tuyển dụng cho vai trò này phải có nhiều kinh nghiệm trong việc quản lý và hỗ trợ mạng, và đôi khi bạn cần phải có bằng cấp về khoa học máy tính và kỹ thuật.
Tuy nhiên, cũng như đối với tất cả những thứ của CNTT, bản chất năng động của việc quản lý luồng thông tin là phát triển theo thời gian. Công việc của mọi người – bất kể vai trò là gì, cũng có thể sẽ thay đổi ở một mức độ nào đó trong tương lai. Khi các công nghệ cũ ngừng hoạt động và được thay bằng các công nghệ mới hơn, hiệu quả hơn đang vươn lên để chiếm ngôi, các yêu cầu và vai trò của các mảng khác nhau trong CNTT cũng có thể thay đổi.
Có thể cho rằng, không có nghề nghiệp nào khác có thể tạo ra sự thay đổi của thời đại này nhiều như lập trình trong thập kỷ qua. Sự phát triển của lập trình đã đẻ nhiều con đường khác trong CNTT như quản lý, mạng và quản trị bảo mật. Vậy nên các kỹ sư mạng máy tính ít nhiều cũng đã tiếp xúc với lập trình để triển khai ứng dụng hoặc vá lỗi các thiết bị. Vậy nên việc trang bị kiến thức lập trình cho kỹ sư mạng là điều cần thiết. Nhưng để tìm ra ngôn ngữ thích hợp thì không phải là chuyện dễ. Nhưng trong bài viết này, mình sẽ nêu ra những ưu điểm của một số ngôn ngữ lập trình mà kỹ sư mạng nên học nhất trong năm 2021.
1. Python
Không có gì ngạc nhiên khi Python là một trong những ngôn ngữ tốt nhất để lập trình các ứng dụng mạng nhằm kiểm tra mạng và kiểm tra tính ổn định của hệ thống mạng. Ngôn ngữ này đã trở nên quá phổ biến vì nó rất linh hoạt. Python tự hào với một cộng đồng lớn mạnh, tài năng gồm những người ủng hộ mã nguồn mở và rất có khả năng ai đó đã tạo ra thứ gì đó để giúp bạn quản trị mạng dễ hơn. HIện nay trên github cũng có nhiều script miễn phí giúp các kỹ sư mạng máy tính tự động hóa quá trình quản trị của mình
Một lý do nữa để Python phổ biến là cách các ứng dụng khác tương thích với tập lệnh Python như một nguồn đầu vào hoặc đầu ra để mở rộng dữ liệu, mô hình hóa nó hoặc trực quan hóa nó. Python là một ngôn ngữ tổng hợp và có thể được tận dụng trong hầu hết các mảng trong CNTT.
2. Perl
Perl là một ngôn ngữ lâu đời có nguồn gốc sâu xa trong lập trình mạng. Nó làm cho việc tạo các ứng dụng cấp thấp tận dụng giao tiếp client-server dễ dàng hơn bằng các chức năng tích hợp. Vậy nên, rất có thể ai đó từ cộng đồng Perl đã viết một mô-đun để hỗ trợ cho chức năng mà bạn muốn rồi. Với các lý do trên, Perl là ngôn ngữ rất dễ dàng mở rộng.
Sức mạnh của nó nằm ở cách tiếp cận tập trung vào mạng đối với lập trình cấp cao kết hợp với các khái niệm mạng cơ bản để tạo ra các công cụ giàu tính năng và ứng dụng tùy chỉnh để kiểm tra thông lượng, I/O và các giao thức mạng.
3. C
Ngôn ngữ cấp thấp này cho phép các ứng dụng truy cập nhiều tài nguyên nhất để tăng hiệu suất. Nghe có vẻ giống như một lời chào hàng để một nhà phát triển phần mềm sử dụng C thay vì các ngôn ngữ lập trình khác, nhưng sự thật thì không phải như vậy. Một phần công việc của kỹ sư mạng là thiết kế mạng, nhưng nửa còn lại là tạo ra một hệ thống mạng hoạt động tối ưu và ổn định.
Để kiểm tra hệ thống mạng và xác định rằng nó hoạt động như mong đợi, bạn phải kiểm tra mọi thành phần của hệ thống. Từ hệ thống cáp đến thiết bị mạng và cấu hình của chúng, tất cả đều đóng một vai trò quan trọng. Việc tạo ra các ứng dụng để kiểm tra chức năng và báo cáo kết quả sẽ là cứu cánh cho các kỹ sư mạng máy tính, từ đó quyết định thế mạnh về kỹ năng thiết kế và kỹ thuật, giúp họ có lợi thế hơn đồng nghiệp của mình.
4. Bash Shell Scripting
Cisco Tool Command Language (TCL) của Cisco là một ví dụ điển hình về ngôn ngữ lập trình được các kỹ sư mạng máy tính sử dụng trong cấu hình của các thiết bị mạng. Mặc dù liên quan đến thương hiệu thiết bị Cisco – một thương hiệu rất nổi tiếng trong dân mạng, và rất có thể là bạn cũng đã từng được giao nhiệm vụ hỗ trợ các thiết bị Cisco, vì chúng được sử dụng rất nhiều trong việc thiết lập mạng lưới của vô số các tổ chức trên toàn thế giới.
Biết TCL rất hữu ích cho việc lập trình các thiết bị mạng đang được sử dụng trong thiết kế mạng. Khả năng viết script giúp thực hiện công việc cấu hình thiết bị trở nên ngắn gọn và dễ dàng hơn. Từ đó tạo thành xương sống của mạng bằng cách định tuyến lưu lượng truy cập đến/từ thiết bị/WAN.
5. PowerShell
Windows PowerShell là công cụ tự động hóa hướng đối tượng và ngôn ngữ kịch bản. Nó được thiết kế chủ yếu cho các quản trị viên hệ thống. Nó giúp CNTT, các chuyên gia, kiểm soát và tự động hóa việc quản trị Hệ điều hành Window và các ứng dụng khác.
Có thể xem Powershell là ngôn ngữ nâng cao của CMD. Việc thông thạo lập trình trên PowerShell sẽ giúp kỹ sư mạng tiết kiệm thời gian hơn trong việc quản trị hệ thống Windows Server. Hãy tưởng tượng việc tạo hàng trăm User cho công ty bằng cách click chuột rồi gõ tên? Với Powershell bạn chỉ cần vài dòng lệnh là xong.
6. Bash Script
Nếu nhắc đến Powershell mà không gọi tên Bash Script là một thiếu sót. Ngày nay Linux chiếm đa số các hệ điều hành dành cho Server. Việc nắm vững kiến thức Bash Script là một lợi thế khi xin vào vị trí kỹ sư mạng máy tính. Nếu bạn đã nắm vững các lệnh Linux thì viết script bash cho Linux cũng khá đơn giản. Hiện nay cũng có khá nhiều trang Web dạy viết bash script miễn phí như: Learn Shell, Shell Scripting Tutorial …
